Investeringen in de openbare ruimte, gebouwen en automatisering worden opgenomen in het meerjarige investeringsplan (MIP). Jaarlijks bepaalt de gemeente of er, en zo ja hoeveel ruimte in het MIP aanwezig is voor nieuwe plannen. Vrijval op kapitaallasten (lasten voor rente en afschrijving) kan ontstaan als investeringen volledig zijn afgeschreven, door afnemende rentelasten op investeringen wegens daling van de boekwaarde, door vertraging in de uitvoering en bij een goedkopere uitvoering van de investering. Vrijval vindt enkel plaats bij investeringen die met structurele kapitaallasten zijn gedekt. Als investeringen met incidentele middelen zijn gedekt (toegevoegd aan de activareserve), geldt dat voordelen enkel ontstaan bij het voordeliger uitvoeren van projecten.
Als gevolg van lagere besteding op diverse investeringen in 2023 ten opzichte van de begroting komen niet alle gereserveerde kapitaallasten, waaronder de gereserveerde middelen voor IHP, tot besteding in 2024. De verwachting is dat er ook in 2025 en 2026 kapitaallasten vrijvallen doordat investeringen pas later worden afgerond.
De vrijvallende kapitaallasten worden conform de afspraak uit de begroting 2024 (pagina 16) ingezet voor de dekking van de kademuur bij de Trekvlietkade (Binckhorst) en de overschrijdingen van een aantal MJPK 3-projecten, mits veroorzaakt door de inflatie. Het gaat om de volgende projecten en bijbehorende bedragen:
- Piet Heinplein (overschrijding € 1,9 mln.)
- Noordwal & Hemsterhuisbrug (€ 0,0 mln., geen overschrijding verwacht)
- Brug 105 Benoordenhoutseweg (overschrijding € 0,5 mln.)
- Zwarteweg/Boomsluiterskader (overschrijding € 2,6 mln.)
- Conradkade (overschrijding € 4,2 mln.)
- Pletterijkade (overschrijding € 4,9 mln.)
- Houtzagerssingel (overschrijding € 5,2 mln.)
- Binkhorstbrug (overschrijding € 1,6 mln.)
- Kademuur Trekvlietkade (€ 4,5 mln. toevoeging aan MJPK3)
Eventuele verdere overschrijdingen binnen het MJPK3 zullen conform de bestaande begrotingsregels gedekt moeten worden binnen programma 9 buitenruimte.
Tot slot is er vanaf 2028 een structurele kapitaallastenruimte van € 2,45 mln. door volledig afgeschreven investeringen waar geen vervangingsinvestering is voorzien.